ვინ არ შეუძლიათ გააძევონ საფრანგეთიდან – 2025 წლის ახალი კანონის მიხედვით

2025 წლიდან საფრანგეთში მოქმედებს ახალი იმიგრაციის კანონი - “Loi pour contrôler l’immigration et améliorer l’intégration” , რომელიც ამოქმედდა 2024 წლის 26 იანვარს , ხოლო ძალაში ეტაპობრივად შედის 2025-2026 წლებში.

მიუხედავად იმისა, რომ კანონი ამკაცრებს მიგრაციულ პოლიტიკას, იგი მაინც იცავს გარკვეულ ადამიანებს გაძევებისგან (OQTF – Obligation de Quitter le Territoire Français).

ქვემოთ დეტალურადაა ახსნილი, ვის არ ეხება გაძევება, რა პირობებია გათვალისწინებული და რომელი სამართლებრივი ნორმებია მათ უკან.

რა არის OQTF

OQTF ნიშნავს სახელმწიფოს მიერ გაცემულ ბრძანებას, რომ უცხოელმა პირმა დატოვოს საფრანგეთის ტერიტორია.

იგი გაიცემა მაშინ, როცა ადამიანს არ აქვს მოქმედი ბინადრობის ნებართვა, უარი მიიღო თავშესაფარზე ან არღვევს საცხოვრებელ წესებს.

თუმცა, კანონით განსაზღვრულია რამდენიმე შემთხვევა, როცა ასეთი გადაწყვეტილება უკანონოდ ჩაითვლება, რადგან იგი არღვევს ადამიანის ფუნდამენტურ უფლებებს.

სამართლებრივი საფუძველი:

CESEDA (Code de l’entrée et du séjour des étrangers et du droit d’asile) - მუხლები L.611-1 და L.611-3,

და ევროპული ადამიანის უფლებათა კონვენცია – მუხლები 3 და 8.

(წყარო: Legifrance.gouv.fr)

არასრულწლოვნები

საფრანგეთის კანონის თანახმად, არასრულწლოვანი პირი ვერ ექვემდებარება OQTF-ს.

გაძევება არ შეიძლება არც მათი თანმხლები ოჯახის წევრების გარეშე.

ეს დაცვა გარანტირებულია:

• CESEDA-ის მუხლით L.611-3;

• გაეროს ბავშვთა უფლებების კონვენციით;

• და ევროპის ადამიანის უფლებათა კონვენციით.

თუ ბავშვი საფრანგეთში იზრდება, სწავლობს და სოციალურად ინტეგრირებულია, სახელმწიფო ვალდებულია დაიცვას იგი ქვეყნიდან იძულებით გაძევებისგან.

ოჯახური კავშირები და ფრანგი მოქალაქე ოჯახის წევრები

თუ ადამიანს ჰყავს ფრანგი მეუღლე ან ფრანგი ბავშვი, მას არ შეიძლება დაენიშნოს გაძევება, რადგან ეს არღვევს ოჯახის ერთიანობისა და ცხოვრების უფლებას.

ევროპული ადამიანის უფლებათა კონვენციის მე-8 მუხლი იცავს ოჯახურ ცხოვრებას.

საფრანგეთის Conseil d’État-ის (სახელმწიფო საბჭოს) პრაქტიკის მიხედვით, ოჯახის დაშორება ითვლება არათანაზომიერ ჩარევად კერძო და ოჯახურ ცხოვრებაში.

მაგალითად:

• თუ უცხოელი დაქორწინებულია ფრანგ მოქალაქეზე და ცხოვრობს მასთან ერთად, OQTF არ შეიძლება;

• თუ მას ჰყავს ფრანგი ბავშვი, რომლის მოვლაშიც მონაწილეობს, გაძევება კანონით დაუშვებელია.

ჯანმრთელობის სერიოზული მდგომარეობა

OQTF არ შეიძლება მიეცეს პირს, რომელსაც აქვს სერიოზული დაავადება, რომლის მკურნალობაც შეუძლებელია სამშობლოში.

ამ დაცვას განსაზღვრავს CESEDA მუხლი L.611-3 (პუნქტი 9).

პრეფექტურამ ასეთი გადაწყვეტილების მიღებამდე უნდა მოითხოვოს სამედიცინო დასკვნა OFII-სგან (Office Français de l’Immigration et de l’Intégration).

თუ დასკვნა ადასტურებს, რომ დაბრუნება საფრთხეს შეუქმნის ჯანმრთელობას ან სიცოცხლეს, პრეფექტურას არ აქვს უფლება გასცეს OQTF.

პირები, რომლებიც საფრთხეში იქნებიან სამშობლოში

გაძევება დაუშვებელია, თუ პირს ემუქრება დევნა, წამება ან არაადამიანური მოპყრობა თავის ქვეყანაში.

ეს დაცვა გარანტირებულია:

• 1951 წლის ჟენევის კონვენციით (მუხლი 33);

• ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციით (მუხლი 3);

• და CESEDA-ს მუხლით L.721-4.

ასეთ შემთხვევაში ადამიანი შეიძლება მოითხოვოს საერთაშორისო დაცვა (asile ან protection subsidiaire), რაც ავტომატურად აჩერებს გაძევების პროცესს.

უცხოელი, რომელიც ყველა საშუალებით (მტკიცებულებით) ამტკიცებს, რომ მუდმივად ცხოვრობს საფრანგეთში იმ დროიდან, რაც 13 წლის ასაკს მიაღწია ან უფრო ადრე.

უცხოელი, რომელიც ლეგალურად ცხოვრობს საფრანგეთში 10 წელზე მეტია, გარდა იმ შემთხვევისა, თუ ამ ხნის განმავლობაში მისი ბინადრობის ნებართვა მხოლოდ „სტუდენტის“ სტატუსით იყო გაცემული (კარტე დე სეჟურ étudiant).

ეს დაცვის ფორმა დაფუძნებულია CESEDA მუხლზე L.611-3 (პუნქტი 2-3-4).

იგი იცავს მათ, ვინც ინტეგრირებულია ფრანგულ საზოგადოებაში და რეგულარულად ცხოვრობს ქვეყანაში.

პირები, რომლებსაც განაცხადი აქვთ განხილვაში

თუ უცხოელი უკვე მოითხოვა ბინადრობის ნებართვა ან თავშესაფარი და საქმე ჯერ განხილვის პროცესშია,

პრეფექტურა ვერ გასცემს OQTF-ს, სანამ გადაწყვეტილება არ გამოცხადდება.

ეს პრინციპი განისაზღვრება CESEDA მუხლით L.611-1 და ადმინისტრაციული სასამართლოს პრაქტიკით.

საჩივარი სასამართლოში

თუ ადამიანს უკვე აქვს OQTF, მას უფლება აქვს საჩივარი შეიტანოს ადმინისტრაციულ სასამართლოში.

საჩივარი ავტომატურად აჩერებს გაძევებას, სანამ სასამართლო არ მიიღებს გადაწყვეტილებას.

ვადები შემდეგია:

• 30 დღე — თუ OQTF იძლევა ნებაყოფლობით წასვლის უფლებას;

• 48 საათი — თუ OQTF არის დაუყოვნებლივი (“sans délai”).

(წყარო: Service-Public.fr)

საფრანგეთის კანონი არ იძლევა ქვეყნის დატოვების იძულებას იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც:

• არიან არასრულწლოვნები;

• ჰყავთ ფრანგი მეუღლე ან ბავშვი;

• იტანჯებიან მძიმე დაავადებით;

• ცხოვრობენ საფრანგეთში მრავალი წელია;

• საფრთხეში არიან სამშობლოში დაბრუნებისას;

• აქვთ ბინადრობის ან თავშესაფრის მოთხოვნა განხილვაში;

• ან უკვე შეიტანეს საჩივარი სასამართლოში.

ახალი იმიგრაციის კანონი გამკაცრებულია ზოგად წესებში, მაგრამ ადამიანის ძირითადი უფლებები კვლავ დაცულია.

საფრანგეთი, როგორც ევროპული სამართლებრივი სახელმწიფოს წევრი, ვალდებულია დაიცვას ოჯახური ცხოვრება, ჯანმრთელობა, ბავშვების უსაფრთხოება და საერთაშორისო დაცვის უფლება.

თუ თქვენ ან თქვენს ახლობელს გაცემული აქვს OQTF, მაგრამ მიეკუთვნებით ზემოთ ჩამოთვლილ კატეგორიას,

შეგიძლიათ მოითხოვოთ OQTF-ის გაუქმება ან შეჩერება სასამართლოს გზით და ამავდროულად მიმართოთ ბინადრობის ნებართვისთვის ჰუმანიტარულ საფუძველზე.