საფრანგეთში დასაქმება: ხელფასის მინიმუმი, საგადასახადო ვალდებულებები და სოციალური გარანტიები

საფრანგეთში დასაქმება გულისხმობს არა მხოლოდ ხელფასის მიღებას, არამედ მკაფიო წესებსა და გარანტიებს, რომლებიც უზრუნველყოფენ მუშაკის სოციალურ დაცვას. მინიმალური ხელფასი (SMIC), შემოსავლის დაბეგვრა და სოციალური უზრუნველყოფის სისტემა ქმნის საფუძველს, რომლითაც რეგულირდება შრომითი ურთიერთობები. ამ მექანიზმების ცოდნა აუცილებელია როგორც ფრანგი, ისე ქართველი დასაქმებულებისთვის, რათა მათ სრულად გამოიყენონ საკუთარი უფლებები.

მინიმალური ხელფასი (SMIC) — 2025 წლის სექტემბერი

• საათობრივი bruto: 11,88 €

• თვიური bruto (35 სთ/კვირა): 1 801,80 €

• თვიური net (გადასახადებისა და შენატანების გამოკლებით): ≈ 1 426,30 €

SMIC რეგულარულად იზრდება ინფლაციის შესაბამისად. 2025 წლის სექტემბრის მდგომარეობით სწორედ ეს მაჩვენებლები მოქმედებს.

საფრანგეთში შემოსავლის დაბეგვრა ეფუძნება პროგრესულ ბარემს: რაც უფრო მაღალია შემოსავალი, მით უფრო მაღალია გადასახადის პროცენტი.

წინასწარი დაქვითვის სისტემა (prélèvement à la source) უზრუნველყოფს იმას, რომ დამსაქმებელი ხელფასიდან პირდაპირ აკავებს გადასახადის ნაწილს და სახელმწიფო ბიუჯეტში რიცხავს. შედეგად, დასაქმებულს ანგარიშზე ერიცხება უკვე ნაწილობრივ დაბეგრილი თანხა.

უცხოელი მუშაკებისთვის იგივე წესებია, რაც ადგილობრივებისთვის: საფრანგეთში მიღებული ყველა შემოსავალი ექვემდებარება დაბეგვრას.

სოციალური შენატანები და დაცვის სისტემა

საფრანგეთის სოციალური მოდელი ერთ-ერთი ყველაზე გამართულია ევროპაში. ხელფასიდან ავტომატურად იკრიბება შენატანები, რომლებიც უზრუნველყოფს:

• ჯანმრთელობის დაზღვევას (Assurance Maladie) – სამედიცინო მომსახურება, ჰოსპიტალიზაცია, წამლები.

• პენსიას (Retraite de base et complémentaire) – სავალდებულო შენატანები საპენსიო სტაჟის დასაგროვებლად.

• უმუშევრობის დაზღვევას (Assurance chômage) – შემწეობა სამსახურის დაკარგვის შემთხვევაში.

• დამატებით დაცვას უბედური შემთხვევებისა და ინვალიდობის შემთხვევაში.

ზედმეტი საათები, ღამის შრომა და დასვენების დღეები

საფრანგეთის შრომითი კანონმდებლობა მკაცრად არეგულირებს სამუშაო დროსა და მის ანაზღაურებას:

• ზედმეტი საათები (Heures supplémentaires):

  
  

  • 35 საათზე მეტი მუშაობა ითვლება ზედმეტ საათებად.

  • პირველი 8 ზედმეტი საათი (36-43 საათი) ანაზღაურდება +25%-ით.

  • 44-ე საათიდან ზემოთ, ანაზღაურება იზრდება +50%-ით.

  
  

• ღამის შრომა (Travail de nuit):

  
  

  • ღამის შრომად ითვლება მუშაობა ღამის 21:00 საათიდან დილის 6:00 საათამდე.

  • ანაზღაურება განისაზღვრება კოლექტიური ხელშეკრულებით, თუმცა როგორც წესი, მოიცავს დამატებით ბონუსს ან საკომპენსაციო საათებს.

  
  

• დასვენების დღეები და კვირა:

  
  

  • კვირა დღე ჩვეულებრივ დასვენების დღედ ითვლება.

  • ოფიციალურ დღესასწაულზე ან კვირას მუშაობისას, დასაქმებულს ეკუთვნის ორმაგი ანაზღაურება ან დამატებითი დასვენების დღე (კონტრაქტისა და კოლექტიური შეთანხმების მიხედვით).

ეს წესები ერთნაირად ვრცელდება როგორც ადგილობრივ, ასევე უცხოელ დასაქმებულებზე, მათ შორის ქართველებზე.

ქართველებისთვის ძირითადი რეკომენდაციები

1. ხელშეკრულებაში უნდა იყოს მითითებული მინიმუმ SMIC ან მეტი (კონკრეტული პროფესიული ტარიფების გათვალისწინებით).

2. სამუშაო დრო საფრანგეთში არის კვირაში 35 საათი; ზედმეტი საათები დამატებით ანაზღაურდება.

3. ხელფასის უწყისში (bulletin de salaire) უნდა იყოს ასახული ყველა გადასახადი და შენატანი.

4. სოციალური დაცვის ნომერი აუცილებელია ჯანდაცვისა და სხვა სერვისების გამოყენებისთვის.

5. ფისკალური რეზიდენტობის სტატუსი განსაზღვრავს თქვენს საგადასახადო ვალდებულებებს.

   
   

საფრანგეთში დასაქმებულ ქართველებს გააჩნიათ იგივე გარანტიები, რაც ადგილობრივ მუშაკებს: მინიმალური ხელფასი, პროგრესული დაბეგვრა და სოციალური დაცვის ყოვლისმომცველი სისტემა. ამ მექანიზმების ცოდნა აუცილებელია, რათა თითოეულმა დასაქმებულმა სწორად დაიცვას საკუთარი უფლებები და სრულად ისარგებლოს სოციალური გარანტიებით.